Piyasa Yapıcı Emir Nedir?
“Piyasa yapıcı” diğer bir ifadeyle “maker” olarak adlandırılan emir verme şekli, alış veya satış emir tablolarına eklenen, tablo derinliği sağlayan ve gerçekleşmesi için fiyatın belirlenen noktaya gelmesini bekleyen emirdir. Örneğin bir borsada aşağıdaki görselde de görüleceği üzere bir alış satış tablosu (tahtası) olsun. Burada kırmızı ile ifade edilenler satış, yeşiller ise alış emirleridir.
Eğer kripto paramı piyasa yapıcı emir ile satışa koymak istiyorsam en iyi alış fiyatından (bu örnekte 10.3873’ten) yukarıda bir fiyata koymam gerekir, örneğin 10.4025 gibi. Böylece vermiş olduğum emir tahtada görünür ve alış satış tablolarında derinlik yaratır. Bu Piyasa Yapıcı emirdir.
Piyasa Alıcı Emir Nedir?
Piyasa alıcı (taker) emir ise tam tersi olarak alış satış tablolarından derinliği azaltır. Örneğin bir kullanıcı alış yapmak istiyor diyelim. Eğer beklemeden hemen almak istiyorsa yukarıdaki örnekte yer alan 10.3873 fiyatından alış emri girebilir. Emir gerçekleştiğinde bu emir Piyasa Alıcı (taker) olarak adlandırılır.
Piyasa Yapıcı ve Piyasa Alıcı Emir Komisyon Ücretleri
Piyasa yapıcı emirler tablolarda derinlik yarattığı için borsalar tarafından daha makbul görülür ve piyasa alıcı emre göre çok daha düşük komisyon ücreti kesilir. Örneğin kripto para borsası BitMEX’te piyasa yapıcı emirlere borsa tarafından %0.025 ödeme yapılırken, piyasa alıcı emirlere %0.075 komisyon kesintisi uygulanır. Başka bir ifadeyle bir kullanıcı alış yaptığı kripto parayı aynı fiyattan piyasa yapıcı emir ile sattığında bile hesabına 10.000’de 2,5’luk bir ödeme yapılır.
Bankaların Piyasa Yapıcılığı
Bankalar piyasa yapıcılığında önemli rol oynuyor. Örneğin; 2020 yılında piyasa yapıcı olacak belirlenen 11 bankanın arasında, Akbank, Denizbank, HSBC ve QNB Finansbank gibi bankalar yer alıyor.
Piyasa Yapıcılık Faaliyeti Nedir?
Piyasa yapıcılık faaliyetli Borsa İstanbul tarafından “Sürekli işlem yöntemiyle işlem gören sermaye piyasası araçlarında atanmış bir üye tarafından bu amaçla tanımlanmış hesap veya hesaplar kullanılarak çift taraflı sürekli kotasyon (fiyat ve miktar) verilmek suretiyle o sermaye piyasası aracında likiditenin hedeflendiği bir faaliyettir.” şeklinde tanımlanıyor.