Çin’in son zamanlarda kripto para birimi üzerindeki baskılarının ardından, kripto para borsaları en büyük pazarlardan birinden hızlı bir şekilde çekilmeye başlıyor. Bankaların ve ödeme platformlarının da Çin’deki kripto para birimi borsalarına hizmet vermeyi bırakması gerekiyor. Bununla birlikte Çin’in yasakları şu anda sadece merkezi borsaları (CEX) hedef alıyor. Dolayısıyla merkezsiz borsalar yani DEX’ler işlemlerini sürdürüyor.
CEX’lerden DEX’lere Geçiş
Yıllar boyunca kripto meraklıları varlıklarını CEX‘lerde sakladı ancak özellikle sansür direncinin, dağıtık yönetişim ve paylaşılan karlar olmak üzere merkezsizliğin faydalarından da bahsettiler.
2017’de Bancor, ilk “otomatik piyasa yapıcıyı” piyasaya sürdü ve bununla birlikte merkezi olmayan işlem ve likidite sağlanmasının geleceği için bir vizyon belirledi. Bu platform yayına girdikten kısa bir süre sonra analistler, DEX‘lerin işlem hacmi açısından yakında merkezi borsaları geçeceğini dile getirmeye başladı.
Bununla birlikte merkezsiz işlemlerin ilk yılları, likidite eksikliği ve Ethereum gibi popüler varlıkların işlemlerinde görülen performans düşüklüğü nedeniyle engellendi. Dolayısıyla yatırımcılar CEX’lerin büyük emir defterleri ve göze çarpan likiditesini, DEX’lere tercih etti.
Tüm bunlar, Uniswap ve Bancor gibi DEX’lere yüz milyonlarca doların aktığı ve genellikle merkezi platformlarda görülen likiditeyi aştığı 2020’deki “DeFi yazı” sırasında değişti. DEX’lerdeki işlem hacmi o zamandan beri istikrarlı bir şekilde artıyor. Ayrıca son olaylar da DEX kullanıcı sayısının giderek arttığını gösteriyor.
Çin Engelledi, DEX’lere Akın Başladı
24 Eylül 2021 Cuma günü, dünyanın en büyük kripto para piyasalarından biri üzerinde düzenleyici kontrol uygulayan Çin Halk Bankası (PBOC), tüm kripto para işlemlerinin “yasadışı finansal faaliyetler” kapsamında olduğunu açıkladı.
Bu haber BTC’de ve dolayısıyla tüm kriptolarda panik satışların yapılmasına sebep oldu. Ancak çok geçmeden yatırımcılar DEX’leri kullanmaya başladı ve varlıklarını DEX token’larına çevirmeye başladı.
Geçen haftanın sonundan bu yana merkezi olmayan işlem protokolleri, işlem aktivitesinde çarpıcı artışlar görmeye başladı. Örneğin dYdX, 26-27 Eylül 2021 arasındaki 24 saatlik dönemde 4,3 milyar dolarlık işlem hacmi gördü ve Coinbase‘in tam %15 önüne geçti.
Token Fiyatları da Artıyor
Uniswap’ın token’ı UNI Cuma günkü haberlerden sonra %32 yükselirken, Sushiswap %20 yükseldi. Ayrıca Bancor’un yerel tokeni BNT yaklaşık %10 arttı ve Cuma gününden bu yana iyi bir performans sergiledi.